BUDESONIDUM
zawiesina do nebulizacji 0,5 mg/ml

Syntetyczny glikokortykosteroid niehalogenowy o bardzo silnym miejscowym działaniu przeciwalergicznym i przeciwzapalnym. Wpływa objawowo na rozwój zapalenia, nie działając na przyczynę. Zmniejsza gromadzenie się leukocytów i ich adhezję do śródbłonka, hamuje proces fagocytozy i rozpad lizosomów, zmniejsza liczbę limfocytów, eozynofili, monocytów, blokuje wydzielanie histaminy i leukotrienów zależne od IgE. Hamuje syntezę i uwalnianie cytokin: interferonu-γ, interleukin IL-1, IL-2, IL-3, IL-6, TNF-α, GM-CSF. Hamując aktywność fosfolipazy A2 poprzez lipokortynę, nie dopuszcza do uwalniania kwasu arachidonowego, a w konsekwencji do syntezy mediatorów zapalenia (leukotrienów i prostaglandyn). Hamuje przepuszczalność naczyń kapilarnych, zmniejsza obrzęk. W reakcjach alergicznych typu natychmiastowego i późnego powoduje zmniejszenie skurczu oskrzeli, a także reaktywności oskrzeli na histaminę i metacholinę u osób nadwrażliwych. Po podaniu p.o. wykazuje miejscowe działanie przeciwzapalne. Podawanie wziewne pozwala na istotne zmniejszenie dawki terapeutycznej leku, co ogranicza występowanie działań niepożądanych. Budezonid jest mieszaniną dwóch diastereoizomerów: 22R i 22S. Po podaniu wziewnie w postaci proszku do inhalacji tmax wynosi ok. 30 min, w postaci zawiesiny do inhalacji z nebulizatora – ok. 1 h. Dostępność biologiczna podawanego wziewnie leku jest różna w zależności od preparatu oraz sposobu pomiaru i wynosi 15–73%. Działanie lecznicze preparatu rozpoczyna się po ok. 6 h, a pełne działanie farmakologiczne można uzyskać po ok. 10 dniach regularnego stosowania. Po podaniu donosowo tmax wynosi ok. 0,7 h, dostępność biologiczna ok. 33%. Po podaniu p.o. tmax wynosi 3–5 h, dostępność biologiczna – 9–13%. W 85–90% wiąże się z białkami osocza. W 90% ulega biotransformacji w wątrobie z udziałem izoenzymu CYP3A4 cytochromu P-450 do metabolitów o małej aktywności. Aktywność głównych metabolitów, tj. 6-β-hydroksybudezonidu i 16-α-hydroksyprednizolonu, wynosi <1% aktywności związku macierzystego. t1/2 – ok. 4 h. Wydalany w postaci metabolitów głównie przez nerki.

Wskazania:
Wziewnie. Profilaktyka i leczenie zaostrzeń różnych postaci astmy oskrzelowej (u dorosłych i u dzieci) oraz POChP. W nebulizacji także zespół krupu (ostre zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli) niezależnie od przyczyny, związany z istotnym zwężeniem górnych dróg oddechowych, dusznością lub „szczekającym” kaszlem, prowadzący do zaburzeń oddychania. Donosowo. Całoroczny i sezonowy alergiczny nieżyt nosa, naczynioruchowy nieżyt nosa, leczenie polipów nosa (przed zabiegiem chirurgicznym i w profilaktyce po ich usunięciu). P.o. w leczeniu choroby Leśniowskiego i Crohna o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, obejmującej jelito kręte i/lub okrężnicę wstępującą oraz kolagenowym zapaleniu jelita grubego.

Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu. Występowanie chrypki przed leczeniem wymaga ścisłej kontroli, gdyż może się ona nasilić w czasie leczenia. Glikokortykosteroidy podawane wziewnie nie przerywają ostrego skurczu oskrzeli i nie są lekami z wyboru w stanie astmatycznym lub ostrych napadach astmy. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku gruźlicy lub grzybicy płuc i stosować zawsze w skojarzeniu z odpowiednim leczeniem przyczynowym. Ostrożnie u osób z grzybiczymi lub wirusowymi zakażeniami dróg oddechowych. Podczas długotrwałego leczenia dzieci glikokortykosteroidami niezależnie od drogi podania należy kontrolować ich wzrost. W przypadku postaci p.o. przeciwwskazanie do stosowania stanowią zakażenia bakteryjne, grzybicze lub wirusowe. Należy zachować ostrożność u chorych na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, osteoporozę, wrzody trawienne, psychozy, niewydolność serca, jaskrę, zaćmę, po niedawno wykonanych zabiegach zespoleń jelitowych, z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku cukrzycy lub jaskry, z innymi chorobami, w których podanie glikokortykosteroidów może wywierać niekorzystny wpływ. Szczególnej uwagi wymagają chorzy, u których zamienia się leczenie glikokortykosteroidami o silnym działaniu na budezonid, ponieważ może u nich wystąpić zahamowanie czynności kory nadnerczy. Po długotrwałym stosowaniu budezonid należy odstawiać stopniowo. Przed planowymi zabiegami chirurgicznymi lub w innych sytuacjach stresowych zaleca się podanie dodatkowych dawek glikokortykosteroidów o działaniu ogólnym. Ospa wietrzna i odra mogą mieć cięższy przebieg u osób leczonych glikokortykosteroidami podawanymi p.o., dlatego chorzy, którzy nie chorowali na te choroby lub u których odporność na nie wygasła, powinni unikać kontaktu z chorymi na ospę wietrzną lub odrę. Należy unikać równoległego stosowania budezonidu p.o. i inhibitorów izoenzymu CYP3A4 cytochromu P-450 (np. ketokonazol, sok grejpfrutowy), ponieważ zwiększają one dostępność biologiczną budezonidu. Zaburzenia czynności wątroby wpływają na eliminację budezonidu i mogą zwiększać dostępność biologiczną leku. Budezonid nie działa rozkurczowo na oskrzela, w związku z czym nie należy go stosować w celu przerwania napadu astmy oskrzelowej.

Działania niepożądane:
Wziewnie. Przemijające pieczenie błony śluzowej nosa lub gardła, chrypka, kandydoza jamy ustnej i gardła, krwawienie z nosa, skurcz oskrzeli, osutka, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, niepokój, depresja, nadpobudliwość nerwowa, zaburzenia zachowania; rzadko ogólnoustrojowe działania glikokortykosteroidów (zaburzenie czynności nadnerczy). P.o. Często: kołatanie serca, zahamowanie wydzielania endogennego ACTH i kortyzolu, objawy zesopołu Cushinga, dyspepsja, osutka, pokrzywka, skurcze mięśni, drżenia, zaburzenia ostrości wzroku, upośledzenie odporności na zakażenia, zaburzenia miesiączkowania. Inne: obrzęki, nadciśnienie tętnicze, zaniki skóry, zaburzenia gojenia się ran, hipokaliemia, retencja sodu, zwiększona glukoneogeneza, osteoporoza, zanik mięśni, opóźnienie wzrostu u dzieci, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, uczynnienie zakażeń (np. gruźlicy), zaostrzenia zaburzeń psychicznych, jaskra, zaćma, łagodne nadciśnienie wewnątrzczaszkowe.

Interakcje:
Inhibitory izoenzymu CYP3A4 cytochromu P-450 (np. ketokonazol, itrakonazol, sok grejpfrutowy) mogą zwiększać stężenie w osoczu budezonidu podanego p.o. W przypadku równoległego stosowania budezonidu p.o. z substancjami zwiększającymi aktywność izoenzymu CYP3A4 cytochromu P-450 (np. karbamazepina) może zmniejszać się stężenie budezonidu w osoczu. Zwiększenie stężenia budezonidu obserwowano u pacjentek przyjmujących estrogeny lub doustne środki antykoncepcyjne (z wyjątkiem środków zawierających małe dawki hormonów). Nie można wykluczyć interakcji budezonidu przyjmowanego p.o. z cholestyraminą lub środkami zobojętniającymi – zaleca się przyjmowanie budezonidu 2 h przed tymi lekami lub 2 h później.

Dawkowanie:
Wziewnie; dawki do 0,4 mg można podawać 1 ×/d. W astmie dorośli początkowo 0,2–0,8 mg/d w 2–4 daw. podz., w razie potrzeby do 1,6 mg/d; dzieci po 6. rż.: 0,1–0,8 mg/d w 2–4 daw. podz.; w leczeniu podtrzymującym zaleca się stosowanie najmniejszej skutecznej dawki. Pacjenci z hipersekrecją w drogach oddechowych: przez pierwsze 7–10 dni celowe jest podawanie jednocześnie z doustnymi lekami steroidowymi. Pacjenci zależni od steroidów lub stosujący przewlekle doustne leki steroidowe: leczenie budezonidem – zwykle w dawce 0,4–0,8 mg 1 ×/d lub w 2 daw. podz. – rozpocząć, gdy stan chorego jest stabilny. Przez pierwsze 10 dni utrzymać stosowane doustne leki steroidowe, a następnie stopniowo zmniejszać ich dawkę (nie szybciej jednak niż o dawkę równoważną 2,5 mg prednizonu/d). U chorych leczonych budezonidem konieczne może być podanie dodatkowo doustnych leków steroidowych w takich sytuacjach, jak uraz, zabieg operacyjny, ciężkie zakażenie. POChP. 0,2–0,4 mg 2 ×/d; u chorych leczonych doustnymi glikokortykosteroidami ich dawkę zmniejszać tak, jak w przypadku chorych na astmę. W postaci zawiesiny do inhalacji z nebulizatora w astmie oskrzelowej. Dorośli oraz chorzy w podeszłym wieku początkowo 1–2 mg/d. Dawka podtrzymująca 0,5–4 mg/d. Jeśli objawy są bardzo nasilone, dawkę można zwiększyć. Jeśli dawka wynosi 0,25–1 mg, stosuje się ją 1 ×/d rano lub wieczorem. W przypadku stosowania dawki >1 mg/d lek należy przyjmować w 2 daw. podz. Dzieci po 6. mż. Początkowo 0,25–0,5 mg/d. U dzieci przyjmujących glikokortykosteroidy p.o. w razie konieczności dawkę można zwiększyć do 1 mg/d. Dawka podtrzymująca 0,25–2 mg/d. W zespole krupu u niemowląt i dzieci podawać w nebulizacji 2 mg jednorazowo lub w 2 daw. podz. po 1 mg podanych w odstępie 30 min. Powtarzać co 12 h przez maks. 36 h lub do uzyskania poprawy. P.o., kapsułki połykać w całości, popijając wodą. W chorobie Leśniowskiego i Chrona u dorosłych 9 mg 1 ×/d rano (w przypadku preparatów o przedłużonym uwalnianiu) lub w 3 daw. podz. przez 8 tyg., następnie dawkę można zmniejszyć do 6 mg/d lub zaprzestać podawania leku. U chorych w podeszłym wieku dawkowanie jest identyczne. U dzieci po 8. rż. >25 kg mc. 9 mg/d; pełny efekt występuje zwykle po 2–4 tyg.; nie stosować dłużej niż 8 tyg. W kolagenowym zapaleniu jelita grubego 9 mg 1 ×/d rano na czczo. Donosowo. Dorośli i dzieci po 6. rż. w zależności od preparatu początkowo zwykle 0,1–0,2 mg/d (1 ×/d lub w 2 daw. podz.) lub początkowo 0,256 mg/d (1 ×/d lub w 2 daw. podz.); po uzyskaniu odpowiedniego efektu klinicznego dawkę zmniejszyć. Złagodzenie objawów może wystąpić u niektórych chorych już 5–7 h po rozpoczęciu leczenia, natomiast pełne działanie leku po kilku dniach, w rzadkich przypadkach po 2 tyg. leczenia.

Preparaty:
– Nebbud zawiesina do nebulizacji  0,125 mg/ml 2 ml,
– Nebbud zawiesina do nebulizacji  0,25 mg/ml 2 ml,
– Nebbud zawiesina do nebulizacji  0,5 mg/ml 2 ml,
– Pulmicort zawiesina do nebulizacji  0,125 mg/ml 2 ml.
– Pulmicort zawiesina do nebulizacji  0,25 mg/ml 2 ml.
– Pulmicort zawiesina do nebulizacji  0,5 mg/ml 2 ml.